Uzun süredir hayalini kurduğunuz balkon bahçeciliğine, doğaya saygılı ata tohumları ile giriş yapmak için şimdi doğru zaman olabilir.
Herkesin bahçesi yok, evet; ama az güneş alan bir cam kenarı çoğu evde var. Peki bu alanları bitkiler ile süslemeye, evinizin en üretken köşesi haline getirmeye ne dersiniz?
Şimdi sizlerle Gıda Topluluğu üreticilerimizden bazı tavsiyeleri paylaşacağız.
Ata Tohumu nedir, nasıl bulunur?
Atalık çeşit: Yerel çeşitler uzun yıllardan bu yana babadan oğula geçmiş ve hâlâ kullanımdaysa atalık çeşit adını alıyor.
Yerel/Yerli çeşit ya da çiftçi çeşidi: Farklı yörelerdeki çiftçilerce adlandırılmış, seçilmiş ve ekilerek günümüze kadar ulaştırılmış, yerel koşullara uyum sağlamış çeşitlere bu ad veriliyor. Yerel çeşitlerin tohumu bir sonraki yıla tohumluk olarak ayrılabilen evladiyelik tohumlar.
Tohumlar ile ilgili daha fazla bilgiye ulaşmak için şu harika rehbere göz atabilirsiniz;
“Ata tohumu nasıl bulunur?” sorusunun cevabı için Gıda Topluluğu üreticileri ile iletişime geçebilirsiniz.
Yeni başlayanlara;
Fesleğen, maydanoz, roka gibi bitkiler ile başlayabilirsiniz. Bu gibi yeşilliklerin tohumlarını balkon saksılarına ekebilir; nane, mercanköşk gibi bitkilerin de saplarını suda bekleterek köklendirip yine balkonunuzdaki saksılarda yetiştirebilirsiniz.
Uğraş derecesini artırmak isteyen doğa severlere;
Domates fidesi;
Fideyi ekerken derin gömün ve fideler arasında en az 2 karış mesafe bırakın.
Güneşi çok sever. Bol güneş alan bir yerde yetiştirin.
Sulamasını çiçekleri çıkıncaya kadar ve bitkiyi öldürmeyecek şekilde az yapın. Fakat çok ıslak toprak mantar yapacağı için toprağın nemli olması önemli olmasına dikkat edecek şekilde sulama yapın.
Domatesin fazladan çıkaracağı dallara dönüşen sürgünleri alarak daha kaliteli meyve ve sağlıklı bir bitki elde etmek için koltuk alma işlemi* yapabilirsiniz.
*Dal ve ana gövde arasından uzayan koltuk sürgünü 3-5 cm boyuna geldiğinde sürgünü dipten tutup hafifçe yana eğebilirsiniz; sürgün kendiliğinden kırılacaktır. Çekme veya kuvvet uygulayarak koparma bitkiye zarar verebileceğinden yapılmamalıdır. Koltuk alma işlemi sadece sırık tipi domateslerde yapılır, oturak tipi domateslerde yapılmaz.
Biber, patlıcan, kabak, salatalık fidesi;
Bu fidelerin ekimini derin yapın.
Kabak fidesi yayılacağı için aralıklı ekin, diğer fidelerden uzak olsun.
Tüm fideleri saksıda ekiyorsanız; toprağı, köklere zarar gelmeyecek şekilde sopayla havalandırabilirsiniz.
Yarı gölge sever. Ne çok güneşli ne de karanlık yerde yetiştirin.
Su sever. Sulamasını düzenli yapın.
* Ekolojik bütüne zarar vermeden, zararlı canlıları balkonda yetiştirdiğimiz sebzelerden uzaklaştırmak için en kolay ve bir o kadar da görsel ziyafet içeren yöntemlerden biri, sebzenin yakınında kadife çiçeği yetiştirmektir. Kadife çiçeğinin yanı sıra fesleğen, nane gibi kokusu keskin olan bitkiler de yetiştirebilirsiniz.
Bitkiler için ayrıca ev yapımı spreyler de hazırlayabilirsiniz;
“Toprağı nasıl besleyebilirim?” diyenlere;
Bitkilerin canlı ve besleyici olması sağlıklı bir toprakta yetişmelerine bağlıdır. Toprağınızın sağlıklı olması için iyi havalanmış olması, neminin yerinde olması ve dengeli mineral değerlere sahip olması gerekir. Kompost veya solucan gübresi toprağınızın canlılığını korur ve zenginleştirir.
Kompost:
Evde kolaylıkla yapabileceğiniz kompost yöntemi ise içtiğiniz çay ve kahve posası ile tuvalet kağıdının rulo kartonunu bir kapta biriktirmektir. Bir süre sonra bu harika ikiliyi balkondaki saksının dibine koyup üzerine toprak örterek gübre haline getirebilirsiniz.
Tabii ki kompost yapma konusunda ilerleme göstermek ve daha fazla çöpü, gübreye dönüştürmek isteyenlere kapsamlı bilgiler için aşağıdaki linke bakmalarını önerebiliriz.
Ayrıca solucan gübresi de toprağın dayanımını arttırır ve sebzelerin beslenmesini sağlar bu nedenle, her fide için 1 avuç gübreyi kökle temas edecek şekilde kullanabilirsiniz. Burada önemli olan gübrenin yüzeyde güneşle temas etmemesidir.
“Yaptım, büyüttüm şimdi çoğaltma zamanı” diyenlere;
Tohum sağlıklı bir bitkinin, iyice olgunlaşmış ikinci ya da üçüncü meyvesinden alınır. Her bir bitki için tohum alma zamanı farklılık gösterir.
Domates ve biberden tohum almak için renginin iyice kırmızıya dönmesi yani tam olarak olgunlaşması beklenir. Kabak, salatalık ve patlıcandan tohum almak için ise renklerinin sarıya dönmesi ve hafifçe yumuşaması gerekir. Bu tohumluk meyveleri kesip içinden çekirdekleri çıkardıktan sonra bir kase suya koyun. İçi boş olan tohumlar suyun üzerine çıkar, bunları atabilirsiniz. İçi dolu olanlar ise dibe çöker. Bu dibe çökenleri tel süzgüden geçirip ara sıra karıştırarak kurutun. Kuruyan tohumları cam kavanozda, karanlık ve serince bir yerde saklayabilirsiniz.
Herhangi bir zehir / ilaç kullanmadan, balkonlarınızı sebze üretim alanlarına dönüştürmek işte bu kadar kolay. Biraz sabır ve ilgiyle sofranızdaki gıdanızın bir bölümünü yetiştirmeye başlayabilirsiniz.
Balkonlarınızı sebze bahçesine dönüştürmek için ihtiyacınız olacak her şey Gıda Toplulukları dağıtımlarında. Bu dağıtımlarda üreticiler ile buluşabilir, ürünlerinden alabilir ve balkon bahçesiyle ilgili tavsiyeler konusunda bilginizi arttırabilirsiniz.
Bu bahar Gıda Topluluğu ile buluşan balkonlarda fark yaratma zamanı!
Daha ayrıntılı bilgi edinmek isteyenleri Buğday Derneği'nin düzenlediği ''Bahçeciliğe Giriş'' eğitimlerini takip edebilirsiniz.
*Bu rehber, Originn ve Gediz Ekoloji Gıda Topluğu tarafından hazırlanmıştır.
GETO & Originn Gıda Topluluğu
Comments